تفاوت استیبل کوین تتر (Tether) و دای (DAI)

تتر و دای از استیبل کوین‌های معروف در بازار کریپتوکارنسی هستند که بیشتر کاربران با آنها آشنا هستند و کار کرده‌اند. تتر یک استیبل‌کوین متمرکز با پشتوانه دلار آمریکا است و دای یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز که به صورت الگوریتمی عمل می‌کند. در واقع، دای یک استیبل‌کوین ترکیبی (الگوریتمی + وثیقه‌ای) است که عمدتاً با وثیقه‌ی رمزارزی پشتیبانی می‌شود و الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند صرفاً برای حفظ برابری ارزش آن با دلار به کار گرفته می‌شوند. از مهمترین کاربردهای این استیبل کوین‌ها، استفاده از آنها برای انجام معاملات و همچنین حفظ سرمایه در برابر نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال است. در این مقاله از نوین تتر قصد داریم این دو استیبل کوین مهم بازار را بررسی کرده و تفاوت‌ دای و تتر را بیان کنیم تا بتوانید بهترین استیبل کوین را با توجه به نیاز خود انتخاب کنید.

مقایسه و تفاوت‌ دای و تتر

در کنار تمامی شباهت‌هایی که تتر و دای به عنوان دو استیبل کوین محبوب بازار ارزهای دیجیتال با یکدیگر دارند، مثل تفاوت usdt و usdc مهمترین تفاوت آنها ریشه در نحوه پیدایش و شکل‌گیری این دو استیبل کوین دارد. تتر با پشتوانه دلار آمریکا ساخته شد و ذخایری از دلار دارد، البته پشتوانه تتر صرفا فقط پول نقد و اوراق بهادار نیست و مواردی مثل اوراق خزانه، فلزات گرانبها و سایر رمزارزها هم شامل می شود. همچنین این استیبل کوین متمرکز به وسیله چند صرافی و شرکت مالی بزرگ در سطح جهانی مدیریت می‌شود.

در جدول زیر بخشی از تفاوت های این دو ارز را با هم مقایسه کرده ایم:

دای در طرف مقابل توانست بزرگترین هدف در دنیای کریپتوکارنسی و بلاک چین، یعنی غیرمتمرکز بودن را در رابطه با استیبل کوین‌ها نیز محقق کند. دای به عنوان یک استیبل کوین غیرمتمرکز توسط هیچ نهاد، شرکت مالی یا شخصی اداره نمی‌شود. برای تولید DAI از هیچ ارز فیاتی به عنوان پشتوانه استفاده نمی‌شود تا تاثیری بر غیرمتمرکز بودن آن نداشته باشد.

استیبل کوین تتر (Tether) چیست؟

در مقاله تعریف تتر هم گفتیم که تتر اولین استیبل کوین در بازار رمزارزهاست که در اکتبر 2014 با پشتوانه دلار ساخته شده و رابطه 1:1 با دلار دارد. رابطه یک به یک با دلار به این معناست که قیمت تتر همواره برابر با یک دلار است و سازندگان آن با ذخیره دلار، این برابری قیمتی را حفظ می‌کنند. البته گاهی اوقات به صورت خیلی کمی قیمت آن ها فرق می کند که در مقاله دلایل تفاوت قیمت تتر و دلار آن را توضیح داده ایم.

طبق داده های سایت Market Cap از لحاظ ارزش بازار نیز تتر سومین ارز دیجیتال در بازار است و اکنون ارزش آن حدود 173 میلیون دلار محاسبه می‌شود. تمامی این موارد باعث شده است که بسیاری از کاربران و صرافی‌ها از تتر به عنوان ابزاری برای سهولت معاملات خود استفاده کنند و درواقع تتر به عنوان یک روش پرداخت محسوب می‌شود. کاربرد های استفاده از تتر در معاملات حجیم، صرافی‌ها، پرداخت‌های بین‌المللی مخصوصاً در آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا می باشد.

همینطور که در سایت رمزینکس گفته شده:

تتر(USDT) با استفاده از دارایی‌های مالی سنتی مثل پول نقد و اوراق بهادار، تضمین می‌شود. یعنی هر تتری که صادر شده است با مقدار مشخصی از دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود. اما در مقابل دای (DAI) از پشتیبانی ارزهای دیجیتالی مثل اتریوم (ETH)، یو اس دی کوین (USDC)، رپد بیت کوین (wBTC) و… استفاده می‌کند. به این معنی که دای با استفاده از ارزهای دیجیتال به جای ارزهای فیات، صادر می‌شود.

استیبل کوین تتر چگونه کار می ‌کند؟

هنگامی که یک کاربر قصد خرید تتر دارد، باید ارز فیات را به ذخیره تتر واریز و در واقع فیات را برای خرید تتر، بفروشد. ارز فیات واحد پول رایج هرکشور است. تتر مبلغ خریداری شده را به صورت توکن صادر کرده و سپس تتر می ‌تواند ارسال، ذخیره یا مبادله شود. فرض کنید کاربری می‌ خواهد 100 دلار را به تتر تبدیل کند، به دلیل اصل برابری یک به یک قیمت تتر و دلار، این کاربر 100 توکن تتر دریافت می ‌کند. در صورتی که کاربران بخواهند توکن ها را برای ارز فیات بازخرید کنند، سکه ‌های تتر از بین رفته و از گردش خارج می ‌شوند.

هنگامی که تقاضا برای خرید تتر بیشتر می ‌شود، از لحاظ تئوریک قیمت تتر باید بیشتر از یک دلار شود، اما شرکت با ارائه توکن های جدید، افزایش قیمت را سرکوب کرده و ثبات قیمت را حفظ می‌ کند. بالعکس زمانی که تقاضا برای خرید این رمزارز کم می‌ شود، شرکت اقدام به کم کردن توکن ها کرده تا کاهش قیمت اتفاق نیفتد. درواقع شرکت این توانایی را دارد که برای حفظ قیمت تتر برابر با یک دلار آمریکا، توکن های جدید بسازد یا توکن ها را از بین ببرد. توکن تتر را در بلاکچین های ERC-20 ، TRC-20 ،Solana (SPL) ، Algorand (ALGO) می توانید معامله کنید یا انتقال دهید.

مهمترین ویژگی‌های تتر

• رهبری استیبل کوین‌ها با 93 درصد سهم بازار بین آنها
• پشتیبانی شدن در بیشتر صرافی‌ها و کیف پول‌ها
• جایگزین مناسبی برای دلار و دیگر ارزهای فیات

مزایای استیبل کوین تتر

• کارمزد کم برای انجام تراکنش‌ها
• انجام سریع معالات
• امنیت بالا
• پایداری ارزشی برابر با 1 دلار
• تبدیل راحت به سایر ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات

معایب استیبل کوین تتر

تتر در طول سال های فعالیت خود با انتقادات و چالش هایی روبرو بوده است. از جمله اتهاماتی مبنی بر چاپ توکن های بدون پشتوانه ، فشارهای قانونی مداوم، نبود گزارش حسابرسی کامل و به روز ذخایر، جریمه 60 میلیارد دلاری در سال 2021 و حتی از دست دادن برابری با دلار در سال های 2017،2018 و 2022. این موارد باعث شد تا تتر همواره زیر ذره بین رسانه ها و نهادهای نظارتی باشد.

• مشکلات مربوط به شفافیت
• متمرکز بودن

ریسک های تتر

• ریسک تمرکز: تتر یک استیبل‌کوین متمرکز است و تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت ذخایر تحت کنترل Tether Limited انجام می‌شود.

• ریسک قانونی: این شرکت در گذشته تحت فشارهای قانونی و جریمه‌ها بوده است (مثلاً جریمه ۶۰ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱).

• شفافیت ذخایر: سوالاتی درباره کامل و به‌روز بودن ذخایر دلار پشتوانه USDT مطرح است.

تأثیر قانون MiCA بر تتر در اروپا

ارز دیجیتال تتر به دلیل عدم تطابق الزامات MiCA از صرافی های اروپا حذف خواهد شد. این الزامات اعم از نگهداری حداقل ۶۰٪ از ذخایر در بانک‌های مستقر در اتحادیه اروپا و یا عدم شفافیت در ذخایر و نبود حسابرسی کامل از جمله دلایلی هستند که MiCA قصد دارد این ارز را از صرافی های Coinbas و Kraken حذف کند.

استیبل کوین دای (DAI) چیست؟

استیبل‌کوین دای در سال ۲۰۱۷ توسط سازمان غیرمتمرکز MakerDAI ساخته شد و بر بستر اتریوم ارائه گردید. ارزش هر ۱ دای تقریباً برابر ۱ دلار است. و پشتوانه آن یک سبد متنوع از دارایی‌های رمزارزی مانند ETH، WBTC، USDC، Pax Dollar، Gemini Dollar و حتی توکن‌های DeFi است. البته «غیرمتمرکز بودن دای» با یک ستاره همراه است، چون حدود ۶۲٪ از کل DAI با USDC پشتیبانی می‌شود و این موضوع ریسک تمرکز ایجاد می‌کند.

دای با استفاده از قانون عرضه و تقاضا ارزش خود را حفظ می‌کند، به این صورت که وقتی ارزش آن بیشتر از 1 دلار شود، با آربیتراژ دای و تولید هر توکن به قیمت 1 دلار و فروش آن به قیمت بیش از 1 دلار در صرافی‌ها، می‌توان تعداد زیادی دای فروخت و این عمل قیمت دای را کاهش می‌دهد. در طرف مقابل وقتی که ارزش DAI کمتر از 1 دلار شود، موقعیت مناسبی برای افرادی که قبلا CDP باز کرده‌اند، پیش می‌آید تا بتوانند وام و بدهی خود را تسویه کنند. با استفاده از این مکانیسم درصورت لزوم رمزارزهای دای از بین می‌روند و قیمت رو به بالا افزایش می‌یابد. کاربرد ارز دای در استفاده در دیفای، وام‌دهی، ییلدفارمینگ، و DAOها می باشد.

استیبل کوین دای چگونه کار می کند؟

بر خلاف رمز ارز تتر که شیوه ضرب شدن آن تفاوت دارد،مثل تفاوت تتر ERC20 و TRC20 برای مینت کردن دای یک تریدر باید ابتدا پشتوانه مالی لازم را نزد میکردائو به امانت بگذارد. میکر انواع مختلفی از پشتوانه را قبول می ‌کند، که از جمله آن‌ها می‌توان به اتریوم و بیت کوین رپد شده اشاره کرد. پس از واریز شدن پشتوانه به میکر، تریدر می ‌تواند مقدار مشخصی DAI مینت کند. فرآیند ضرب دای (DAI)  را مقایسه کنید با ضرب دلار تتر (USDT) که در آن کمپانی Tether Limited پشتوانه مالی را تأمین و به اندازه معادل ارزش آن استیبل کوین خود را مینت می‌ کند.

در پروسه مینت دای، هر چقدر تریدر پشتوانه بیشتری استیک کند، امکان ضرب دای بیشتری دارد. بیشتر سرمایه گذاران از این حقیقت برای هولد بلند مدت دارایی ‌هایی که فاندامنتال خوبی دارند (مثل اتریوم) استفاده می ‌کنند و همزمان DAI ضرب شده را در معاملات خود به کار می ‌برند و  بدین ترتیب از دو جهت سود می ‌گیرند.

زمانی که اتریوم را برای ضرب دای استیک می‌ کنید، باید حداقل ضریب 150 درصدی برای آن در نظر بگیرید. این یعنی برای مینت DAI، باید حداقل معادل 1.5 دلار کوین اتریوم داشته باشید. اما بیشتر سرمایه گذارها ترجیح می ‌دهند ضریب 300 تا 400 درصد داشته باشند، چرا که بازار رمز ارز به شدت پرنوسان است و نمی ‌توان از ثبات آن اطمینانی داشت. استیبل کوین DAI کاربرد‌های زیادی در اکوسیستم کریپتوکارنسی دارد و ابزاری ارزشمند برای ذخیره دارایی، تبادلات بین المللی و شفافیت مالی به حساب می‌آید. به طوری که هیچ نهاد و کشوری هم نمی ‌تواند آن را مسدود یا تحریم کند. بنابراین با بهره مندی از این ویژگی ‌ها، به نظر می ‌رسد استیبل کوین دای بهترین گزینه برای استفاده و سرمایه گذاری موفق در آینده خواهد بود.

مهمترین ویژگی‌های دای

• سیستم چند وثیقه‌ای MCD
• متعادل کردن عرضه و تقاضا با نرخ پس‌انداز DSR
• سیستم پاداش‌دهی با استفاده از اهرم و غیرمتمرکز
• داشتن لایه نهایی امنیتی و تسویه حساب جهانی برای موارد غیرقابل پیش‌بینی

مزایای استیبل کوین دای

• غیرمتمرکز بودن
• پایداری ارزشی برابر با 1 دلار
• کارمزد پایین برای انجام تراکنش‌ها
• سریع و با امنیت بالا
• شفافیت

معایب استیبل کوین دای

• پیچیدگی فنی پروژه
• خطرات صندوق میکر
• امکان وجود حمله به قراردادهای هوشمند
• نقدینگی پایین
• بازارهای معاملاتی محدود
• وابستگی به اتریوم و ناپایداری بیشتر نسبت به دیگر استیبل کوین‌ها

ریسک های ارز دای

• نوسان وثیقه: ارزش DAI وابسته به سبدی از رمزارزهاست و سقوط ناگهانی قیمت دارایی‌ها می‌تواند بر ثبات آن اثر بگذارد.

• ریسک قراردادهای هوشمند: به دلیل استفاده گسترده از قراردادهای هوشمند، آسیب‌پذیری‌ها و باگ‌ها می‌توانند باعث از دست رفتن سرمایه یا اختلال در عملکرد شوند.

آینده دای با برنامه Endgame و کاهش وابستگی به USDC

در گذشته برای حفظ پایداری DAIاز USDC به عنوان بخشی از پشتوانه استفاده می کرد. این موضوع باعث شد غیر متمرکز بون آن تحت تاثیر قرار بگیرد و در این شرایط وابستگی به دارایی های متمرکز را افزایش داده است. برای حل این مشکل و استقلال دای، برنامه ای به نام Endgame که برای کاهش وابستگی USDC طراحی شده است.
در این شرایط دای می تواند بیشتر به صورت غیرمتمرکز و روی ارز های واقعی عمل کند.

برنامه Endgame شامل چند مرحله است:

• افزایش تنوع پشتوانه ها: تمرکز بیشتر روی دارایی های رمزارز های واقعی.
• تقویت شرایط غیرمتمرکز: کاهش کنترل متمرکز روی دارایی ها.
• استحکام اکوسیستم DeFi: با کاهش وابستگی، دای به عنوان یک استیبل کوین پایدار و قابل اعتماد در امورمالی غیر متمرکز باقی می ماند.

اجرای برنامه Endgame باعث می شود تا تمرکز روی USDC کمتر شود، و ارز دای به سمت یک استیبل کوین غیر متمرکز و پایدار حرکت کند. که تاثیر زیادی روی سیستم DeFi دارد.

استیبل کوین تتر برای ایرانی‌ها بهتر است یا دای؟

همان طور که در مقاله بهترین استیبل کوین برای ایرانیان هم گفتیم، هر دو استیبل کوین تتر و دای یک هدف اصلی یعنی دور شدن از نوسانات قیمتی و حفظ ارزش خود برابر با 1 دلار را دارند. تتر اولین استیبل کوین بازار است و مقبولیت زیادی دارد، دای غیرمتمرکز است و با امنیت و شفافیت بالا قادر بود رشد خوبی بدست بیاورد. اما انتخاب میان این دو استیبل کوین برای هرکس با توجه به شرایط متفاوت است.

برخی از کارشناسان معتقدند که استفاده از تتر به دلایل مسائل تحریمی و متمرکز بودن آن ریسک‌های دارد و استفاده از دای را به عنوان جایگزین تتر مطرح می‌کنند. این مسائل و نگرانی‌ها با توجه به اقدامات نظارتی نهادها بر صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال و بهترین پروژه های ارز دیجیتال به وجود آمده است، از طرفی گزارشات شرکت سایفرتریس مبنی بر بلوکه شدن دارایی‌های دیجیتال در آدرس‌های کیف‌ پول‌های مربوط به کشورهایی که تحریم‌ هستند، بر میزان این نگرانی‌ها افزوده است.

سخن پایانی

استیبل کوین‌ها در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال بسیار پرکاربرد هستند. بسیاری از کاربران در هنگام نوسانات شدید بازار سرمایه خود را به استیبل کوین تبدیل کرده تا از نوسانات در امان بمانند. همچنین در بسیاری از صرافی‌ها و کیف پول‌های دیجیتال از استیبل کوین به عنوان یک ارز پایه و یک روش پرداخت استفاده می‌شود. علاوه بر این موارد، بسیاری از کاربران برای حفظ سرمایه خود در برابر تورم فزآینده داخل کشور، اقدام به خرید و نگهداری استیبل کوین می‌کنند. در این میان تتر و دای از معروف‌ترین استیبل‌ها هستند، تتر یک استیبل کوین متمرکز با ارزش بازار بالا و دای یک استیبل کوین غیرمتمرکز است. در این مقاله به بررسی مهمترین ویژگی‌ها، مزایا و معایب دو استیبل کوین Tether و DAI پرداختیم. شما نیز تجربه خود را در رابطه با استیبل کوین‌ها با ما در میان بگذارید.

سؤالات متداول:

1- کدام استیبل کوین بهتر است؟ تتر یا دای؟

هر دو استیبل کوین تتر و دای یک هدف را در بازار ارزهای دیجیتال دنبال می‌ کنند. اما از نظر نحوه عملکرد با توجه به شبکه ‌ای که روی آن پیاده سازی شده ‌اند، متفاوت هستند. تتر قدیمی ‌ترین استیبل کوین بازار است که ارزش خود را در طول زمان به اثبات رسانده است. در حالی که دای منبع باز است و روی سیستم ‌های غیر متمرکز، فعالیت می ‌کند. در نهایت بر اساس نیاز کاربران و سرمایه ‌گذاران، ارزش این دو استیبل کوین در بازار تعیین می‌ شود. با این توصیف تتر گزینه مناسب ‌تری برای سرمایه ‌گذاران معمولی در بازار است که به دنبال معاملات جفت ارز سریع در بازار هستند. اما اگر کاربری به دنبال فعالیت ‌‌های غیرمتمرکز در بازار است، DAI گزینه اول به حساب می‌ آید.

2- آیا  رمز ارز دای همان دلار است؟

خیر. دای یک ارز دیجیتال است، اما ازآنجایی‌ که توسط دلار پشتیبانی می ‌شود یک استیبل کوین به ‌حساب می‌ آید، که قیمت آن نوسان چندانی ندارد.

3- اهمیت استیبل کوین های تتر و دای در چیست؟

به طور کلی این دو استیبل کوین‌ در طول زمان تغییر چندانی نمی‌ کنند و به همین دلیل برای افراد مبتدی که تازه وارد بازار ارزهای دیجیتال می ‌شوند، مناسب هستند.

یاشار نجارکار

تحلیل‌گر بازارهای مالی و نویسنده در نوین‌تتر و متخصص در حوزه استیبل‌کوین‌ها با تمرکز ویژه بر تتر (USDT). از سال ۱۴۰۰ فعالیت حرفه‌ای خود را در بازار ارزهای دیجیتال آغاز کردم و هم‌زمان تجربه کار در بازار فارکس و طلا، دیدگاهی جامع‌تر در تحلیل رفتار بازار به من داده است. در نوین‌تتر با تکیه بر تحلیل داده‌های آن‌چین، آموزش‌های تخصصی و بررسی اثرات جهانی و منطقه‌ای تتر، تلاش می‌کنم اطلاعات دقیق و قابل اعتماد در اختیار کاربران قرار دهم.